Allahı haqqı ilə təqdir etmək
Quran ayələrində Allahın sifətlərinin bir qismi bu şəkildə xəbər verilir:
Allah, Ondan başqa ilah yoxdur, (əbədi) yaşayandır, (bütün yaratdıqlarının) qəyyumudur. Onu nə mürgü, nə də yuxu tutar. Göylərdə və yerdə nə varsa, Ona məxsusdur. Onun izni olmadan Onun yanında kim havadarlıq edə bilər? O, (məxluqatın) gələcəyini və keçmişini bilir. Onlar Onun elmindən, Onun istədiyindən başqa heç bir şey qavraya bilməzlər. Onun Kürsüsü göyləri və yeri əhatə edir. Bunları qoruyub saxlamaq Ona ağır gəlmir. O, Ucadır, Uludur. (Bəqərə surəsi, 255)
Yeddi göyü və yerdən də bir o qədərini yaradan Allahdır. Vəhy onların arasında ona görə nazil olur ki, Allahın hər şeyə qadir olduğunu və Allahın hər şeyi elmi ilə əhatə etdiyini biləsiniz. (Talaq surəsi, 12)
Ancaq insanların çoxu Allahın bu sifətlərini bilmir, Rəbbimizi lazımi qədər tanımırlar. Cahiliyyə insanlarının Allah inancı bəzi xurafatlara əsaslanır. Bu səbəbdən də Allahın sonsuz gücünü və əzəmətini qavraya bilmirlər. Quranda bu insanlar “Onlar Allahı lazımınca qiymətləndirmədilər. Şübhəsiz ki, Allah qüvvətlidir, qüdrətlidir!” (Həcc surəsi, 74) ayəsi ilə təsvir edilir.
Allahı layiqincə qiymətləndirmək imanın ən vacib şərtlərindəndir. Mömin yaşadığı cahiliyyə cəmiyyətindəki yanlış Allah inancından ayrılar və cahiliyyə cəmiyyətinin bütün azğın inanclarını inkar edər.
Mömin Allaha Quranda təsvir edilən xüsusiyyətləri ilə inanar. Allahın yer üzündə, göylərdə və öz nəfsində yaratdığı dəlilləri, ayələri, iman həqiqətlərini araşdıraraq və Allahın sənətini, gücünü görərək Rəbbimizi tanıyar, Onun qədrini haqqı ilə təqdir edər.
Ancaq Allaha iman gətirdiyini söyləyən bir adam ürəyini Allahın zikrindən və ağlını Onu düşünməkdən uzaq tutarsa, belə vəziyyətdə cahiliyyənin azğın Allah inancına doğru meyil etməyə başlayar. Əgər özünü düzəldib Allah inancını Qurana görə müəyyən etməsə, cahiliyyə inancına keçmək təhlükəsi ilə üz-üzə qala bilər. Allah belə vəziyyətə və ya döyüş əsnasında zəiflik göstərən müsəlmanlardan bəhs edən ayələrə diqqət çəkir. Ayələrdə bildirildiyinə görə, bu insanlar: “Bu işdə bizim üçün bir xeyir varmı?” – deyə Allah barəsində haqsız olaraq, cahil düşüncələrə qapıldılar”. (Ali-İmran surəsi, 154)
Mömin belə bir vəziyyətə düşməmək üçün cahiliyyədəki səhv inancların izlərini tamamilə ürəyindən silməli və Quranda təsvir edildiyi kimi, Allahı haqqı ilə təqdir edərək əsl imanı qəlbinə yerləşdirməlidir.